Hoa Thi�n l� kh�ng ch? b? m� c�n l� thu?c

LTS: Trong thu g?i v? chuy�n trang Kho? & Vui, b?n d?c Phan Th? C�c T?n, 53 tu?i, ng? ? An Giang h?i c�ng d?ng c?a hoa thi�n l�. B� T?n cho bi?t ? qu� b� hoa thi�n l� d�ng n?u canh, x�o v?i th?t an r?t ngon. M?i d�y ra H� N?i du l?ch, b� du?c gi?i thi?u hoa d? l� huong cung gi?ng y nhu thi�n l�. �C� ph?i d? l� huong cung l� thi�n l�? C� t�i li?u n�i trong thi�n l� c� ch?a ch?t alkaloid, an nhi?u c� th? ch?t ngu?i, d�ng kh�ng?� Ch�ng t�i gi?i thi?u � ki?n trao d?i c?a TS.DS L� Th? H?ng Anh, th?y thu?c uu t�, Trung uong h?i ��ng y Vi?t Nam. L� n�y kh�c l� kia Thi�n l� l� lo?i c�y du?c tr?ng v� ra hoa v�o m�a h�, kh�ng nh?ng to? huong thom l�m m�t d?u c? kh�ng gian quanh nh�, m� c�n l� lo?i th?c ph?m b? du?ng. Thi�n l� c� t�n khoa h?c Telosma cordata (Burm. F) Merr, l� d�y leo qu?n, thu?ng tr?ng leo l�n gi�n, c�nh non c� l�ng m?n, m? tr?ng, l� c� phi?n h�nh tim, hoa an du?c, thu?c h? thi�n l� (Asclepiadaceae). Trong khi d� c�y d? l� huong, c� t�n khoa h?c Cestrum nocturnum L., l� c�y b?i, th�n nh? (ti?u m?c), ho� g?, thu?c h? c� (Solanaceae), hoa thom n?ng l�c chi?u t?i, kh�ng an du?c. S? nh?m l?n trong t�n g?i hai lo?i hoa n�y c� l? do t�n d?a phuong, v� mi?n B?c c� noi g?i thi�n l� l� d? l� huong, d? l�i huong... �?c �t b? nhi?u Theo b?ng �Th�nh ph?n ho� h?c th?c an Vi?t Nam� c?a b? Y t?, trong 100g hoa thi�n l� ch?a 2,9g ch?t d?m; 2,8g b?t du?ng; 3g ch?t xo; 52mg canxi; 53mg ph?tpho; 1,2mg s?t; 1,17mg caroten (ti?n sinh t? A); 0,19mg vitamin B1; 0,13mg B; 1,1mg PP v� 45mg vitamin C. Ngo�i ra, m?t s? nghi�n c?u c�n ghi nh?n hoa thi�n l� ch?a r?t nhi?u vitamin E, d?c bi?t l� k?m v� m?t s? kho�ng vi lu?ng kh�c, l� ch?t thi?t y?u cho ho?t d?ng c?a co quan sinh d?c c?a c�y cung nhu c?a con ngu?i. Ri�ng v? ch?t alkaloid, ch? ghi nh?n c� m?t �t trong th�n d�y, l� gi� (ng?t cu?ng l� s? th?y c� m?t ch?t keo trong, l?y ng�n tay b�i v�o, th?y ch?t nh?a hoi d�nh tay), chua d? d? g�y ng? d?c tr�n d?ng v?t th� nghi?m, v� h?u nhu hi?n di?n kh�ng d�ng k? trong hoa. Cung c?n n�i th�m, khi nh?c d?n alkaloid, ch�ng ta thu?ng nghi ngay d?n h?p ch?t g�y d?c. Nhung kh�ng ho�n to�n nhu th?, alkaloid l� nh?ng h?p ch?t h?u co thu?ng g?p trong nhi?u lo�i th?c v?t (khoai t�y, t?c, c� chua, v�ng nem, d?a c?n�) Alkaloid c� ho?t t�nh sinh l� r?t cao d?i v?i co th? con ngu?i v� d?ng v?t, nh?t l� d?i v?i h? th?n kinh. V?i m?t lu?ng nh? alkaloid c� th? l� ch?t d?c g�y ch?t ngu?i, nhung c� khi v?i m?t li?u lu?ng h?p l� n� l� du?c ph?m tr? b?nh d?c hi?u (nhu d�ng b�o ch? morphine c� t�c d?ng gi?m dau r?t t?t hay thu?c codein gi?m ho). Thuong ch?ng n?u canh hoa l� V� gi�u du?ng ch?t, hoa thi�n l� ngo�i t�c d?ng l�m rau an, c�n du?c d�ng ch?a m?t s? b?nh cho k?t qu? kh� t?t, c� t�c d?ng gi?i nhi?t, b? du?ng, gi�p tr? ch�ng l?n, gi�p ngu?i gi� gi?m ch?ng ph� d?i tuy?n ti?n li?t, tang cu?ng s?c d? kh�ng cho ngu?i s? d?ng. �?c bi?t, s? c� m?t c?a ch?t k?m c�n c� th? d?y ch� ra kh?i tinh d?ch, h? tr? t�ch c?c trong c?i thi?n t�nh tr?ng v� sinh ? nam gi?i b? nhi?m ch�. �ng b� xua c� c�u: �Thuong ch?ng n?u ch�o le le/ N?u canh hoa l�, n?u ch� h?t sen�; cho th?y kinh nghi?m d�n gian d�ng hoa thi�n l� l�m thu?c tr? duong cho nam gi?i l� c� co s? khoa h?c. Trong d�ng y, hoa thi�n l� ghi nh?n c� v? ng?t, t�nh b�nh, gi?i nhi?t, ch?ng r�m s?y, l� v? thu?c an th?n, gi�p ng? ngon gi?c, kh?c ph?c t�nh tr?ng lao l?c, tu b? t�m, th?n, b?t di ti?u d�m, d? m?t m?i dau lung, ch?ng vi�m, ch�ng l�n da non, du?c s? d?ng tr? li?u trong c�c ch?ng nhu vi�m k?t m?c c?p v� m?n, vi�m gi�c m?c v� m? d?c m�ng m?t, vi�m k?t m?c do s?i, tr? giun kim� Li?u d�ng hoa thi�n l� trong c�c b�i thu?c ph? bi?n t? 30g � 50g. Khi ch? bi?n c�c m�n an v?i hoa thi�n l�, luu � kh�ng x�o n?u hoa qu� ch�n, s? l�m gi?m di c�c du?ng ch?t v� n�t c�nh hoa, m?t ngon. TS.DS L� Th? H?ng Anh Theo - SGTT.VN